Blog nr. 34…
“Vaarwel Bhumibol…”
Mae Rim, Thailand, 24 november 2017.
– Bijzondere sferen…
– De Crematie…
– Groots Epos…
Over het afscheid van
koning Bhumibol kreeg ik vragen:
‘Hoe was de sfeer in Thailand Luc?’ – ‘Wat deed het met de Thai?’ – ‘Hoe heb jij
het ervaren?’
Ik begon drie keer te schrijven maar ben drie keer gestopt – kon mijn
waarnemingen niet onder woorden brengen. Blijkbaar moest het bezinken.
Over het rouwen schreef ik eerder in » Blog nr. 26 – “Thailand
rouwt”..
Hoe Thai zo’n proces (innerlijk) beleven, is moeilijk ‘af te lezen’. Aan de buitenkant zag ik niet ‘wat’ het hen deed, erover praten lukte ook niet echt*. Volgens mij Ziet en Beleeft de Oosterling het leven echt anders dan de Westerling – (sorry voor de generalisaties). Een gebeurtenis als deze maakt dit extra duidelijk.
* Tijdens het rouwjaar probeerde ik de gevoelens om me heen te peilen, ook bekeek ik regelmatig TV uitzendingen. Ik zag overwegend ingetogen droefheid en respect en slechts zelden tranen. Boven alles proefde ik dankbaarheid voor wat Bhumibol voor zijn volk heeft gedaan.
Bijzondere sferen…
Ik kan dus niet uitleggen wat het rouwen en de crematie voor Thailand en haar bevolking heeft betekent, wel hoe ik het heb ervaren, wat mij opviel of raakte…
Aan alle rouwoproepen werd
met grote vanzelfsprekendheid gehoor gegeven. Nagenoeg alle instellingen,
winkels en bedrijven toonden het hele jaar foto’s met versieringen en bloemen
die regelmatig werden ververst. Heel veel winkel- en kantoor personeel en alle
ambtenaren gingen in het zwart, grijs of wit gekleed, veel Thai hadden een
zwarte strik opgespeld.
Tijdens de crematie plechtigheden droeg Iedereen zwarte
kleren.
Uitbundige
festiviteiten bleven het gehele jaar achterwege. Als er muziek draaide was deze
neutraal, melodieus en zacht.
Opmerkelijk: in de week voor de crematie klonk in winkels vaak door
Bhumibol geschreven muziek – ‘opwekkend Jazzy’ – (hij was een begenadigd
componist en muzikant – speelde saxofoon en klarinet). Ook bij de crematie plechtigheden
werd muziek van hem gespeeld.
Er was speciale muziek geschreven, onder andere liederen die bij officiële gelegenheden op scholen werden gezongen – (bijvoorbeeld bij diploma-uitreikingen). Alle kinderen, eigenlijk alle Thai, kenden deze liederen uit hun hoofd en zongen ze vol overgave mee.
Heel veel Thai – (ik begreep ruim 12 miljoen) – gingen in het rouwjaar naar Bangkok om te condoleren. Er zijn indrukwekkende verhalen over de moeiten die sommigen zich getroosten om de koning hun laatste eer te bewijzen. (Een ouder echtpaar hier in de buurt reed met een gammele scooter met zijspan naar Bangkok, heen en weer ca. 1.800 km. Ze deden er 6 dagen over. Ze waren geen uitzondering.)
Geen Grafsfeer..!!
De sfeer was doortrokken van weemoed en devotie – maar… geen deprimerende grafsfeer, integendeel..! Ik vond de toon ‘aanvaardend’; warmhartig en vervuld van hoogachting en dankbaarheid – voor mij echt Thais.
De Crematie…
De periode rondom de
crematie was “onbeschrijfelijk indrukwekkend” – (in ieder geval voor mij).
In de weken ervoor veranderde het decor in heel Thailand. Overal verschenen
goud-, oranje- en citroengele bloemen (meest afrikanen) – bij alle
overheidsinstellingen en condoleance-plekken, en bij bijna alle bedrijven en
woonhuizen. Wonderlijk hoe al die bloemen opeens tevoorschijn kwamen.
Noot: Goudgeel was de kleur van de koning; Rood-oranje is die van de hemel.
De dragers van de koning waren bij alle processies in rood-oranje gekleed.
Eerst trokken en droegen zij (de gouden urn van) de koning traag naar het
crematorium, later droegen ze urnen met de overblijfselen terug naar het
paleis.
Twee dagen later werden er 3 urnen verdeeld met een laatste processie – 1 urn
bleef in het paleis en 2 werden door de familie naar verschillende tempels in
de stad gebracht – onder leiding van de nieuwe koning.
Over de plechtigheden
zelf ga ik weinig schrijven, omdat het uitgebreid is en niet in woorden te
vatten. De ceremonieën zitten stampvol symbolieken, alles werd nu met zorg en
toewijding uitgevoerd.
Ik volgde TV uitzendingen tijdens de (vijf) officiële crematiedagen – in totaal
wel 10 of meer uren – zag alle ceremonieën en processies en een aantal
documentaires. Het heeft mijn begrip voor de Thaise ziel en cultuur verhelderd
en verdiept.
Op een nationale
zender gaven twee Thai commentaar in het Engels. Eén van hen sprak uitvoerig
over de achtergronden van het Thaise Boeddhisme. Ook hiervan leerde ik veel.
Had me tot-nu-toe niet gerealiseerd dat het zaad van de Thaise cultuur
misschien wel 5.000 jaar geleden gezaaid is – in ieder geval ver voor het begin
van de boeddhistische jaartelling (nu 2560).
(Zie eventueel de Bijlage…)
Groots Epos…
Het ontwerpen en
bouwen van het crematorium heeft een jaar geduurd. De brandplaats is een
schitterende uitbeelding van de (Hindoeïstische) hemel met een grote variatie
aan mythische wezens – Grandioos!
Apart staat een rijk gedecoreerd paviljoen voor familie en gasten.
Deze prachtige
bouwwerken werden door de Thai genereus en vol toewijding neergezet* – mede in
opdracht van de nieuwe koning.
* Traditioneel wordt voor elke crematie een nieuw crematorium gebouwd; dit was
dus exclusief voor Bhumibol. Momenteel kan publiek het nog bezichtigen, maar
binnenkort wordt het ontmanteld – (de onderdelen krijgen vast een passende
bestemming, Thai gooien niks weg).
Het hele gebeuren vond ik spectaculair; een groots Epos waar TV- en filmmaatschappijen wellicht jaloers op zijn.
Sprekende reacties…
… uit diverse TV interviews.
Ouderen spraken met dankbaar ontzag over Bhumibol s’ inspanningen om armoede te
bestrijden en vrede en harmonie te bewerkstelligen. Een oudere mevrouw: “hij
heeft ons heel veel gegeven en voorspoed gebracht, ik wil hem in al mijn
komende incarnaties dienen”.
Een jonge vrouw: “hij is mijn rolmodel, ik zal zijn lessen trouw in de
praktijk blijven brengen”.
Ongeveer 50-jarige man: “we beleven de overgang van een ‘groot en
belangrijk mens’, z’n betekenis zullen we pas later echt beseffen”.
Verschillende
jongeren: “dankbaar dat ik hem mocht meemaken” – “trots
dat ik in zijn regeertijd geboren ben”.
Jongeman op een achterafplaatsje bij een processie: “onvoorstelbaar dat
ik hier nu mag zijn, de beste plek op het belangrijkste moment in mijn leven”.
Ikzelf voel me zeer bevoorrecht dat ik in deze periode in Thailand kan zijn – uniek en verrijkend! De indrukken doen me heel veel, al kan ik niet verwoorden wát.
Tot zover…
… mijn indrukken over
het “Vaarwel aan koning Bhumibol Adulyadej”.
Noot: zijn volledige naam: Phra Bat Somdet Phra Poramintharamaha
Bhumibol Adulyadej Mahitalathibet Ramathibodi Chakkrinaruebodin
Sayamminthrathirat Borommanatbophit – (geloof het of niet, Cream kan de hele
naam zonder haperen uitspreken).
Zoals gezegd kan ik eigenlijk niet uitleggen wat het betekende, vooral niet op zogenoemde ‘diepere niveaus’ – hopelijk kunnen jullie tussen de regels lezen – en… misschien stuf voor volgende Blogs.
En nu..?
De rouw is uit het straatbeeld verdwenen – de talloze afbeeldingen van de oude koning hebben plaats gemaakt voor portretten van de nieuwe – (zijn naam ‘Vajiralongkorn’ – kan ik nog niet uitspreken). Een paar dagen na de crematie was het Loi Kraton feest. Dat werd met aloude Thaise vrolijkheid gevierd.
Wat de toekomst verder brengt kunnen we alleen maar afwachten.
Bijlage…
Dit blog is vol – (ik
beloof immers korte leestijden). Maar… ik heb meer te vertellen. Daarom een
Bijlage met wetenswaardige aanvullingen, plus enkele Internet-Links.
De inhoud: ‘Heilige of Avatar..?’ – ‘Onbegrijpelijk en Onlogisch’ –
‘Kopie-ceremonieën’ – Internet-Links.
» naar de Bijlage…
Hier eindigt Blog nr. 34 – Dank voor het lezen..!
Hartelijke groeten,
Luc
Reageren..?
– Stuur mij een
Email: »
Luc@lucaalbrecht.nl…
– Overige opties – ga naar: »
Contact…
– Zie ook: » Disclaimer-
Privacy…
