Blog nr. 27…
Mae Rim, Thailand, 4 december 2016.
– Seizoenen – Witte Oud-en-Nieuw…
– Rijstoogst – Eendracht en Plezier…
– Lage prijzen – Volle schuren – Vriendelijke boeren..
– (Mijn) Gezondheid…
Nostalgisch…
Jullie hadden in Nederland een mooie herfst en ik kreeg nostalgische gevoelens – droomde over trage herfstsferen en warme geuren-en-kleuren – wilde wel even overvliegen voor een herfstwandeling. Inmiddels is dat fantastische herfstweer overgegaan naar korte dagen en kou – blij dat ik hier ben gebleven!
Soms zeggen
Nederlanders dat ze de seizoenen niet kunnen missen, waarbij ze veronderstellen
dat die in Thailand niet zijn. Vele denken dat het hier altijd warm is en
tijdens de moessontijd continu regent. Ik schreef er al vaker over [hoop dat het
niet saai wordt]; Thailand is groot en heeft meerdere klimaten met duidelijke
verschillen.
Aangenaam voor mij: het vriest nooit, overdag wordt het altijd ruim boven de 20
graden, en… winterdagen duren bijna net zo lang als zomerdagen.
Klimaten en Seizoenen…
Bij ons in het noorden
heerst een zgn. ‘Tropisch Savanneklimaat’. Hier is geen echte moesson! – in de
zomer vallen wel regelmatig buien (vaak ’s nachts of in de middag). In de
winter wordt het soms koud in de nacht en ochtend.
Het zuiden heeft een ‘Moessonklimaat’, daar regent het tijdens de moesson vaker
dan hier.
Slechts enkele kleine gebieden hebben een ‘Regenwoudklimaat’, daar kan jaarrond
regen vallen. (In de afgelopen 50 – 70 jaar is veel Thais regenwoud verdwenen
door ontbossing.)
Tenslotte, in heel Thailand kan het van maart tot mei erg warm en droog zijn.
Witte Oud-en-Nieuw…
Dit jaar bleef de voorzomer bij ons lang droog, maar erna vielen er lang buien,
ook na de moessontijd. Daarna werd het al vroeg koud. Wij wonen ongeveer 100 km
van de hoogste berg van Thailand vandaan – Doi Inthanon, top 2.565 m. Twee
weken geleden werd daar nachtvorst gemeten en de natuur was er wit bevroren,
een sprookjesbeeld voor Thai. Tijdens de jaarwisseling komen vele van hen in de
bergen kamperen(!), hopende op een romantisch Witte-Oud-en-Nieuw.
Rijstoogst…
Er zijn heel veel soorten rijst en Thailand is beroemd om de superieure kwaliteit die er vandaan komt. Zulke hoogwaardige rijst groeit echter maar in een beperkt aantal gebieden. Verder kan op veel plekken maar één keer per jaar rijst worden geteeld, omdat er jaarrond onvoldoende water is. Daar is men afhankelijk van de moesson. (Tegenwoordig zijn er soorten die nauwelijks water nodig hebben, die zijn echter niet populair, omdat de korrels te hard zijn.)
In de bergvalleien, waarin ons land ligt, is ook maar één teelt mogelijk. Hier teelt men kleefrijst [sticky rice] en die is niet speciaal of hoogwaardig. Ik begrijp dat kleefrijst minder gevoelig is voor de temperatuurverschillen in de bergen. Daarnaast zou ze minder water nodig hebben.
Voor de bergboeren is het elk jaar weer een kunst om goeie rijst te oogsten. Als ze te vroeg zaaien, bestaat het risico dat het zaaigoed in-de-kiem-smoort door watergebrek. Als ze te laat zaaien, kan kou-en-dauw in de eindfase de boel verpesten – als het ’s nachts te koud is en in de ochtend te lang nat blijft, kan rijst niet rijpen en gaat ze verrot. Dit jaar bleef het tot op het laatst spannend – het regende lang en het werd al vroeg koud. Gelukkig is het alsnog perfect oogstweer geworden…
Paddy-fields…
Nóg een moeilijk punt. Veel bergpercelen bestaan uit vele kleine terrasveldjes (paddy-fields), die trapsgewijs tegen de hellingen liggen. Indrukwekkend mooi qua beeld, maar heel erg bewerkelijk. Vele zijn onbereikbaar voor Maai-dors-machines. Op die veldjes kan alleen met de hand worden gemaaid.
Dat (met de hand)
maaien moet gebeuren als de rijst nog zacht is en vast in de halmen zit. Ze kan
daardoor na het maaien niet direct worden gedorst maar moet eerst drogen. Maar…
als de rijst teveel droogt, droogt ze uit en is ze waardeloos. Het optimale
dorsmoment duurt slechts 1 of 2 dagen.
Dit uitdroog-risico bestaat overigens ook bij machinaal oogsten, al kan dat
makkelijker worden gepland. Vorig jaar kwam een Maaidorser bij
Sa ’s ouders 2 dagen te laat opdagen, waardoor hun oogst nagenoeg waardeloos
werd.
Feitelijk wordt alle rijst geoogst vóórdat ze echt rijp uit de halmen valt. Alle rijst moet daarom worden na-gedroogd. De losse rijst wordt daartoe uitgespreid op grote zeilen, op het land of boerenerf. Coöperaties en handelsbedrijven drogen de rijst op uitgestrekte betonnen terreinen. Schitterend om te zien: de goudgele postzegels bij boeren op hun land of erf, of de goudgele vlakten bij de grote bedrijven.
Eendracht en Plezier…
[^ Een speciale machine om de met hand gemaaide rijst te dorsen – een warme en stoffige klus.Omdat nu de (moesson-) teelt van alle boeren rijp is, is dit de piekperiode van het jaar. Afgelopen week werd de rijst op ons land met de hand geoogst en machinaal gedorst – (we hebben het land voor de rijstteelt verpacht).]
Indrukwekkend om te
zien hoe de boeren, meestal in buren- en familieverband samenwerken om het
warme werk binnen enkele dagen gepiept te krijgen. Eerst gingen rijen werkers
door de velden om de rijst af te snijden, enkele dagen erna werd de rijst
gebundeld en verzameld.
Voor het dorsen kwam een dorsmachine op een soort terreinwagen, die in één dag
alle percelen afging. Zo’n machine heeft een grote capaciteit en om de rijst
aan te voeren en erna in zakken op te vangen zijn vele handen nodig. Kleine
boertjes kunnen hun rijst alleen binnenhalen door eendrachtig samen te werken –
en dat doen ze, met veel Thais plezier.
Lage prijzen…
De prijzen zijn erg
laag dit jaar, ongeveer 25 % lager dan voorgaande jaren. Van de coöperatie of
handelaar ontvangt een boer momenteel 20 – 25 Eurocent voor 1 kg ongeschoonde
rijst*.
* Van 1 kilo ongeschoonde rijst blijft iets meer dan een halve kilo witte rijst
over. Meestal wordt de definitieve prijs pas na het schonen en sorteren
bepaald. Later worden nog middelen toegevoegd, om de rijst beter te kunnen
bewaren en verwerken – veel export-rijst wordt geparfumeerd voor
geur en smaakverbetering, ook zogenoemde ‘toverrijst’ is bewerkt.
(De middelen zijn trouwens niet allemaal ‘mensvriendelijk’.)
Details: 1 Rai = 1.600 m2. Een super-boer, met goed land oogst maximaal 8 á 900 kg rijst per Rai, mindere combi’s komen niet boven de 500 kg. Een gemiddelde kleine boer heeft denk ik 2 tot 4 Rai rijstland.
Volle schuren – Vriendelijke boeren…
Omdat de prijzen momenteel erg laag zijn, bewaren de meeste boeren hun rijst. Vele beschikken over een speciale rijstschuur op palen – die is vanzelfsprekend droog en dier-vraat-vrij. Anderen slaan de rijst gewoon in huis op. Ze hopen natuurlijk op andere tijden met hogere prijzen. Intussen lijken ze tevreden met wat is binnengehaald.
Bijzonder en Leerzaam..!
Waar ik het erg spannend en de opbrengsten veel te karig vind, zijn de boeren
hier kalm en tevreden, ze aanvaarden wat is en maken er het beste van – met een
vriendelijke lach op hun gezicht – op z’n minst Leerzaam..!
Overigens zijn de meeste kleine boeren gelukig niet alleen afhankelijk van rijst. Vele hebben vruchtbomen, telen groente, houden kippen en koeien enzovoort. Ook verdienen ze soms bij in de bouw, of door (gratis) kruiden, vruchten en wild te ‘oogsten’ in de rijke natuur.
Gezondheid…
In eerdere Blogs stond dat ik opnieuw moest ‘werken aan mijn gezondheid’ en ik beloofde een vervolg. Allereerst: het gaat goed! En verder: ik wil graag schrijven over mijn Visie op Gezondheid – én over recente ervaringen waarbij die visie werd uitgedaagd. Maar dit Blog is alweer vol, dus: in een volgend Blog…
Hier eindigt Blog nr. 27 – dank voor het lezen…
Vanuit zonnig Thailand wensen wij iedereen een Fijne, Feestelijke en Gezellige Decembermaand toe…
Hartelijke groeten, ook van Sa & Cream…
Luc
Reageren..?
– Stuur mij een
Email: »
Luc@lucaalbrecht.nl…
– Overige opties – zie: »
Contact…
– Zie ook: »
Disclaimer- Privacy…
